Celik, Mahmut (2013) Makedonya Türkleri Tarafindan Söylenen Düğün Türküleri. Bal-Tam Turkluk Bilgisi 19. pp. 323-330. ISSN 1452-2179
Preview |
Text
BAL-TAM 2013 Makedonya Turkleri tarafindan soylenen dugun turkuleri.pdf Download (1MB) | Preview |
Abstract
Beş – altı asırlık bir zaman içerisinde Türkler, genel olarak Balkan yarımadasında olduğu gibi, Makedonya’da yaşayan milletlerin de maddi ve manvei hayatında etkisi görülen çok zengin bir kültür geliştirmişlerdir. Edebiyat, hiç kuşkusuz manevi kıültürün en gelişmiş alanıdır. Çünkü bu edebiyat, o zamanın Türkleri’nin hayatıyla ilgili çeşitli görenek ve gelenekleri kapsadığı gibi, onların toplumsal hayatını da yansıtmaktaydı. Bu nedenle, bu bölgelerdeki folklorik edebiyat, lirik şiiri, sözlü, sanatsal ifadenin en yüksek seviyesine kadar yükseltmiştir. Çok çeşitli ve zengin olan bu edebiyat, birçok nedenden dolayı, yeterince derlenememiş ve incelenmemiştir. Öteden beri devam eden göçlerin yaşanması ve çağdaş teknik araçların insan hayatını etkilemesi sonucu bu malzemenin büyük bir kısmı malesef kaybolmuştur. Bu edebiyatın araştırılması bakımından ünlü Alman bilim adamı Alcis Schmaus’un araştırmaları son derece önemlidir.
Üsküp’te yayınlanan Birlik gazetesi ve Sesler dergisi dışında Makedonya ve Kosova Türkleri’nin halk edebiyatına büyük yer veren ikinci bir dergi de 1973 yılından itibaren Priştine’de yayınlanan Çevren dergisidir. Bunların dışında Makedonya’nın diğer milletlerin dillerinde çıkan gazete ve dergilerde de Türk halk edebiyatından çeviri ve araştırma türünden yazılar yayınlanmıştır.
Makedonya’da söylenen düğün türküleri arasında biçim bakımından bazı bozukluklar gösteren örneklere de rastlanılmaktadır. Örnek olarak, Sesler dergisinde aynı türkülerin değişik biçimlerde birkaç defa yayımlandığını görüyoruz. Keza, türkülerde dizelerin uzunluğu bakımından da bazı farklılıklar göze çarpmaktadır. Hatta, türkülerin bazı varyantlarında dizelerin ikiye bölünmesiyle metinlerin daha uzun bir görünüm kazandığını görüyoruz. Bunlar arasında dörtlük dağılımı olmayan dizelerden meydana gelmiş örneklere de rastlanılmaktadır. Ard arda dizilen mısralardan oluşan bu gibi örnekler, geleneksel Türk şiirinde alışılmamış bir biçim olarak karşımıza çıkmaktadır. Slav milletlerinin halk şiirlerini hatırlatan bu durum, dolayısıyla söz konusu türkülerin, Makedon veya Sırp - Hırvat halk şiirinin etkisiyle meydana gelmiş olma ihtimalini düşündürmektedir. Ancak, çoğu derleyicilerin uzmanlık alanı ve eğitim gördüğü dili gözönünde bulundurmuş olursak, bu tür tutarsızlıkların nereden kaynaklandığı açıkça ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, söz konusu türkülerdeki Türk şiir geleneğine uymayan mısra dizilişinin, derleyicilerin çok daha iyi tanıdıkları Makedon veya Sırp – Hırvat halk şiiri geleneğinden kaynaklanmış olabileceğini düşünmek çok daha tabidir.
Anahtar Kelimeler: Makedonya, Düğün Türükleri, Tahlil, Karşılaştırma.
| Item Type: | Article |
|---|---|
| Subjects: | Humanities > Languages and literature |
| Divisions: | Faculty of Philology |
| Depositing User: | Mahmut Celik |
| Date Deposited: | 12 Mar 2014 14:55 |
| Last Modified: | 04 Aug 2015 09:23 |
| URI: | https://eprints.ugd.edu.mk/id/eprint/8908 |
Actions (login required)
 |
View Item |