Македонска народна книжевност - скрипта

Vitanova-Ringaceva, Ana (2023) Македонска народна книжевност - скрипта. Универзитет „Гоце Делчев“ Штип. ISSN 978-608-244-952-4

Text Ана Витанова-Рингачева СКРИПТА ПО МАКЕДОНСКА НАРОДНА КНИЖЕВНОСТ.pdf Download (1MB)

Abstract

Рецензираната скрипта по предметот Македонска народна книжевност, задолжителен предмет во студиската програма, претставува наставен припачник за студентите од прва година на Катедрата за македонски јазик и книжевност. Имено, студентите коишто го следат курсот по Македонска народна книжевност имаат потреба од едно вакво помагало, бидејќи тука на едно место се детектирани, анализирани и синтетизирани најсуштинските места во македонската народна книжевност. Основната цел на курсот е студентите да ја осознаат народната литература како основа врз која се гради целокупната литература воопшто. Со стекнувакњето со неопходните сознанија од теорија и историја на фолклорот, одблизу ќе можат да ги воочат особвеностите и значењето на фолклорното богатство како трезор на културниот идентитет. Една од важните цели на овој предмет е и да се запознаат со најновите теориско-методолошки аспекти во приодот кон фолклорот. Тоа значи вклучување и на други дисциплини како: антропологија, етнологија, етнографија кои се во интердисциплинарна врска со основниот предмет на проучување. Да ја осознаат основната класификација во народната книжевност: народна проза, народна поезија и кратки фолклорни жанри. Целта е студентите да се запознаат со спецификите на народниот начин на раскажување и да ги препознаваат дистинктивните својства на народната проза, во однос на индивидуалната уметничка нарација. Запознавајќи ги особеностите на прозната нарација, студентите ќе се обучат да го применат моделот на В. Проп за структурално-типолошко проучување на приказните (сказните) во македонскиот фолклор. Со компаративниот третман на мотивите од македонскиот фолклор во корелација со интернационалните приказнични мотиви, ќе можат да се запознаат со универзални кодови во прозното фолклорно наследство.
Содржината во скриптата е изложена и елаборирана во три поглавја. Првото поглавје насловено Основни согледби – структура, класификација и карактеристики ги содржи основните смерници за фолклорот како феномен, неговото значење во развојот на цивизирацијата и неговиот континуитет во времето. Во овој дел се дава прегледна слика за класификацијата на народното творештво: 1. Македонска народна поезија, 2. Македонска народна проза и 3. Кратките народни жанрови. Секој вид се разгранува во подвидови кои, преку примери и референци од најголемите истражувачи на македонскиот фолклор, детално се анализираат и објаснуваат.
Вториот дел насловен Собирачите и фолклорот е дел посветен на собирачите на македонското народно творештво, без чиј труд македонската фолклористика немаше да се реализира како една од најзначајните научни дисциплини кои е во постојано содејство со: антропологијата, историјата, социологијата, психологијата, културологијата и сл. Во овој дел се прави панорамски преглед на најзначајните имиња на собирачи на нардното творештво од Цепенков, па до денес. Почнувајќи од примарните пројави на собирачи надвор од нашите граници, правиме пресек на делото на најголемите собирачи на народното творештво: С. Верковиќ, Вук С. Караџиќ, В. И. Григорович М.Цепенков, Миладиновци, К.Шапкарев Ѓ. М.Пулевски, В. Икономов, Н.Тахов, П.Ѓиноски, Ј.Чешмеџиев и други. Покрај нив, посебен феномен претставуваат странските фолклористи кои издавале збирки со македонски народни умотворби. Особено се осврнуваме на современите собирачи, кои со својата собирачка актива, го одржуваат континуитетот на македонската фолклористичка мисла.
Третиот дел насловен Апликации претставува посебна целина во која од научен аспект, со прецизна аналитичко-синтетичка експертиза, се елаборираат теми од фундаментално значење за македонската фолклористика. Имено, преку анализата на конкретни материјали од богатата фолклористичка граѓа, студентите можат да увидат еден од можните начини за анализа на фолклористичкиот материјал. Врз примери од волшебни приказни кон чија анализа пристапуваме водени од аспектот на истражувањето, покажуваме дека фолклорот има универзално значење. Повлекувањето паралели со слични примери од јужнословенскиот фолклор, докажува дека мотивите имаат големи сличности, кои го прават регионот и Балканот едно цело. На крајот се приложени референтни библиографски единици кои во голема мера можат да помогнат на студентите во успешното совладување на материјата по предметот Македонска народна книжевност.

Item Type:	Article
Subjects:	Humanities > Languages and literature
Divisions:	Faculty of Philology
Depositing User:	Ana Ringaceva
Date Deposited:	24 Apr 2023 09:02
Last Modified:	28 Apr 2023 07:19
URI:	https://eprints.ugd.edu.mk/id/eprint/31669

Actions (login required)

View Item